Wie af en toe een gokje waagt kan daar veel plezier aan beleven. Maar bij gokken liggen ook de nodige gevaren op de loer. Voor je het weet kun je verslaafd raken. Het is goed om je regelmatig de volgende vragen te stellen. Als je er in alle eerlijkheid één met ‘ja’ moet beantwoorden is het tijd om actie te ondernemen en wat minder vaak te gokken. Krijg je commentaar uit je omgeving dat je veel gokt? Wil je stoppen met gokken, maar ga je toch weer? Ontstaan er schulden door het gokken? Draait alles om gokken?
Zoek dan hulp via bijvoorbeeld
Verslavingszorg Noord Nederland
Gedachten herkennen
Je bent zelf de eerste die in de gaten heeft als het met het gokken de verkeerde kant op dreigt te gaan. Je kunt dat herkennen als je regelmatig één of meer van de volgende gedachten hebt. Deze keer gaat het anders en ga ik wel winnen. Eens zal ik geluk hebben. Zodra ik een flinke winst heb behaald stop ik. Gokken is alles wat ik nog heb in het leven, dat laat ik me niet afnemen. Ik ken de speelautomaat tot in de kleinste details. Als deze gedachten je bekend voorkomen is de kans groot dat je bezig bent een verslaving te ontwikkelen.
Signalen van naasten
Zelf kun je het aan heel veel dingen merken wanneer iemand uit je naaste omgeving te veel gokt. Er zijn allerlei signalen dat er iets mis is, zowel financieel, in beschikbare tijd en aandacht, en in het persoonlijke gedrag.
Financieel
In financieel opzicht zijn de signalen vaak het meest duidelijk dat er iets niet in orde is. Bijvoorbeeld als er een groot verschil is tussen de inkomsten en de uitgaven. Of als iemand soms over heel veel geld beschikt en daarna weer blut is. Geheimzinnigheid over de omgang met geld en het verdwijnen van geld of bezittingen zijn andere bekend tekens van problemen. Je weet zeker dat het niet goed gaat als er veel aanmaningen komen, als er aan familie of bekenden wordt gevraagd om geld en als er aangiftes worden gedaan van diefstal.
Tijd
Wie verslaafd is laat dat zonder het zelf te weten duidelijk merken door zijn gedrag. Typische kenmerken zijn een grote mate van ongeduld en te druk zijn om de ‘normale’ dingen te doen. Deze mensen onttrekken zich steeds meer aan sociale verplichtingen, zoals verjaardagen. Veel overuren, steeds meer tijd besteden aan ‘sport’ of ‘studie’ zijn andere gedragskenmerken. Als het helemaal de spuigaten uitloopt zal het regelmatig gebeuren dat er ziekmeldingen zijn of verlofdagen worden opgenomen zonder dat daar een verklaring voor wordt gegeven.
Persoonlijk
Op persoonlijk vlak zijn de kenmerken ook heel duidelijk. De betreffende persoon isoleert zich, heeft geen interesse meer in familie, vrienden en in hobby’s. Er ontstaat een afstandelijkheid en er zijn signalen van stress. In een later stadium gaan deze mensen er slechter uitzien omdat ze slecht eten en slapen. Ze kunnen ook gaan liegen, er worden geheime bankrekeningen geopend en er wordt geprobeerd om andere mensen te manipuleren om aan geld te komen. Tenslotte zullen de verslaafden kun naasten zoveel mogelijk proberen te vermijden.
Oorzaken voor overmatig spelen
Een gokverslaving ontstaat zelden uit het niets. Vaak ligt er een psychisch probleem aan ten grondslag. Dat kan heel onschuldig beginnen met het zoeken naar gezelligheid, om de eenzaamheid te verdrijven. Een andere reden is dat spelen een manier is om snel veel geld te verdienen. Soms is spelen ook een uitvlucht. Bijvoorbeeld vanwege de kick of om te proberen verdriet te vergeten. Een andere veel voorkomende reden is dat er vanuit een soort revanchegedachte geprobeerd wordt om eerder verloren geld terug te winnen.
Gokproblemen van partners of familie
Een partner of naast familielid met een gokverslaving kan veel emotionele problemen veroorzaken. Gelukkig is hier steeds meer aandacht voor, want er zijn hulporganisaties voor partners van gokverslaafden. Maar als je een partner hebt met een verslaving kun je zelf ook naar hulp gaan zoeken, bijvoorbeeld door iemand in vertrouwen te nemen en je zorgen te delen. Het is heel belangrijk dat je je als naaste van een gokverslaafde zelf niet schuldig gaat voelen. Diegene heeft een eigen verantwoordelijkheid en die hoef je als partner niet over te nemen. Je kunt hem daarbij natuurlijk wel proberen te helpen.
Het is heel nuttig als je als naaste van een gokverslaafde enig inzicht hebt in de ernst van de situatie. Hoe hoog zijn bijvoorbeeld eventuele schulden? Daarnaast moet je jezelf gaan beschermen. Dat kan door een eigen bankrekening te open en alle gezamenlijke bankrekeningen af te sluiten. Dat kan mentaal lastig zijn, maar bedenk dat het niet jouw verantwoordelijkheid is dat je partner een gokprobleem heeft. Je kunt de ander alleen helpen door eerst goed voor jezelf te zorgen. Wees niet bang om hulp te vragen als je dat lastig vindt.
Wie loopt het meeste risico op een gokverslaving?
Hoewel de ene persoon gevoeliger is voor het ontwikkelen van een gokverslaving dan de ander, heeft dat niets te maken met leeftijd, geslacht of culturele achtergrond. Erfelijkheid kan wel een rol spelen. Ook leeftijd heeft geen enkele invloed, al kunnen er wel periodes in het leven zijn waarop de vatbaarheid voor het ont wikkelen van een verslaving groter is. In iedere leeftijdscategorie zijn er wel omstandigheden, die de kans op een gokverslaving doen toenemen. Zoals de zucht naar spanning bij jongeren, stress bij volwassenen en eenzaamheid of verveling bij ouderen.
Jongeren
De kwetsbaarheid voor het ontwikkeling van een gokverslaving bij jongeren begint vaak met een behoefte aan spanning en avontuur. Als jongeren vaak in aanraking komen met kansspelen kan zich dat ontwikkelen van een lolletje tot een leuke game waarmee ook nog wat geld te verdienen is. In combinatie met een problematische thuissituatie of een lastige schooltijd kan zich dat ontwikkelen tot een uitlaatklep. Dat is bij jongeren extra problematisch, omdat zij niet in staat zijn te bepalen wanneer een lolletje overgaat naar dwangmatig spelgedrag.
Volwassenen
Bij volwassenen zijn werkdruk en de verantwoordelijkheid voor een partner of gezin de meest voorkomende oorzaken van het ontstaan van een gokverslaving. Met kansspelen kan de harde realiteit van alledag worden ontvlucht. Een leuke bijkomstigheid is dat er snel geld kan worden verdiend. Stressvolle gebeurtenissen als het overlijden van iemand, een huwelijk, geboorte, scheiding, een andere baan kunnen ook een trigger zijn om een verslaving te ontwikkelen. Het begint altijd als een uitvlucht om de realiteit even te kunnen vergeten.
Ouderen
Door het ontbreken van een vast dagritme en het hebben van zeeën van vrije tijd zijn ouderen een extra kwetsbare groep voor het ontwikkelen van een gokverslaving. Zij kunnen bovendien door hun pensioenvoorziening relatief gemakkelijk aan geld komen, waardoor hun omgeving minder snel in de gaten heeft dat er een probleem is. De redenen waarom ouderen aan kansspelen mee gaan doen is dat ze de eenzaamheid en de verveling willen verdrijven. Ook het opdoen van nieuwe sociale contacten en het geven van spanning aan hun leven zijn veel voorkomende argumenten.